راهکار مناسب برای تشخیص جهش ضمیر:
👈 گام اول: ابتدا ضمایر پیوسته ( م ، ت، ش ، تان ، شان ) رابه ضمایر جدا ( من ، تو ، او، و ...) تبدیل میکنیم.
👈 گام دوم: دقت کنیم ببینیم ضمیر به فعل وصل شده است یا به غیر فعل.اگر ضمیر به فعل وصل شده بود بعد از ضمیر حرف {را} اضافه میکنیم . واگر ضمیر به غیر فعل وصل شده بود قبل از ضمیر « ـ » اضافه میکنیم اگر غیر منطقی بود صد در صد ضمیر در جای اصلی خودش به کار نرفته و جهش ضمیر داریم .
👈 به این مصراع دقت کنید : « ای که دستت می رسد کاری بکن »
گام اول : در ابتدا ضمیر {ت } را به {تو } تبدیل میکنیم . گام دوم: چون (دست )غیر فعل است بعد از ان ( ـ )
می اوریم . ( ای که دستِ تو می رسد ) کاملا منطقی است پس جهش ضمیر نداریم.
👈مثال : گفتم ببینمش مگرم درد اشتیاق .
ببینمش====> ببینم او را===>کاملا منطقی پس جهش ضمیر نداریم.
مگرم ===> مگر چون غیر فعل است بعد از ان « ـ » می اوریم . مگرـ من ===> پس چون منطقی نیست جهش ضمیر داریم .( مگر درد اشتیاق من )
👈(تو لای مردان این پاک بوم برانگیختم خاطر از شام و روم )
بر انگیخت من را خطر از شام و روم ====> منطقی نیست . پس جهش ضمیر داریم.
« بر انگیخت خاطر من را از شام و روم »
👈(بضاعت نیاوردم الا امید خدایا ز عفوم مکن نا امید )
خدایا ز عفوـ من مکن نا امید ===> منطقی نیست پس جهش ضمیر داریم « خدایا من را از عفو ناامید نکن »